home
muziektheorie > algemene muziekleer > 'gebruiksaanwijzing'
 
toonsoorten en toonladders toonsoort bepalen
  • algemeen
  • 13. toonsoort bepalen van een melodisch fragment
intervallen akkoord benoemen
drieklanken maat en ritme
dominant septimeakkoord akkoorden benoemen / noteren / enharmoniseren
13. toonsoort bepalen van een melodisch fragment

Bij vraag 13 van het toelatingsexamen wordt de voortekening niet gegeven: de vaste voortekening is bij deze vraag vervangen door voortekens voor de noten. Dit maakt het bepalen van de toonsoort iets lastiger. Ik zou als volgt te werk gaan:

  • inventariseer welke voortekens structureel voorkomen, dus negeer incidentele chromatiek
  • bepaal in hoeverre deze voortekens een 'rijtje' vormen; als een bepaald voorteken niet in het rijtje thuishoort moet het gaan om
    • de leidtoon in mineur, of
    • incidentele chromatiek
Je houdt als het goed is dan een rijtje structurele voortekens over; op basis daarvan kan het fragment in een mineur- of een majeurtoonsoort staan. Als het fragment in mineur staat mag je er van uitgaan dat ergens de leidtoon, en eventueel de verhoogd zesde toon wordt gebruikt. Probeer je het fragment ook bij het lezen zo goed mogelijk voor te stellen (dus: hoe het klinkt): vaak is dit de snelste manier om de toonsoort te vinden!

Een paar voorbeelden: klik op een voorbeeld om het antwoord te zien te krijgen (met enige toelichting). Je kunt het voorbeeld dan ook beluisteren.
< naar het hoofdstuk 'akkoord benoemen' >