9. overzichten van de enharmonisaties en de modulatiemogelijkheden

- eerst gewone dom/#IV etc bespreken; dan wellicht voorbeelden hv en dv als hieronder
- dv en hv op verschillende trappen met en zonder functieverandering (niet alles met voorbeeld)
- dom en k/dv/v
- enharmonisatie van halfverminderd
- de rest
- nieuw schema B-D-Fis-As-C-Es  niet G / G-B-Des-F-As niet C /  G-B-Dis-F-A(s)-C  / G-B-D-Fes-As niet C

• Het hardverminderd septimeakkoord heeft nog een mogelijkheid: Als we dit akkoord enharmoniseren, ontstaat opnieuw een hardverminderd septimeakkoord, waarvan de grondtoon een tritonus afligt van de grondtoon van het eerste hardverminderd septimeakkoord:^ann Tengevolge daarvan kan ieder hardverminderd septimeakkoord (althans: afgaand op de klank, niet op de notatie) in tenminste zes toonsoorten voorkomen. Eigenlijk gaat het om twee groepen toonsoorten; deze staan een tritonus van elkaar af:

• De septimeakkoorden klein/verminderd en hardverminderd/verminderd zijn enharmonisch gelijk aan elkaar, en beide enharmonisch gelijk aan het halfverminderd septimeakkoord. Klein/verminderd komt eigenlijk alleen voor op VII in mineur; hardverminderd/verminderd kan op VII in majeur of op V in mineur staan; halfverminderd komt voor op II in mineur, VII in majeur en soms als VIdm in mineur. Dit brengt het totaal aantal mogelijke toonsoorten voor dit akkoord (weer: afgaand op de klank, niet op de notatie) op tenminste zes: (zie voorbeeld)

• De septimeakkoorden groot/verminderd en verminderd/dubbelverminderd/verminderd zijn enharmonsich gelijk aan elkaar, en beide enharmonisch gelijk aan het klein septimeakkoord. Groot/verminderd en verminderd/dubbelverminderd/verminderd kunnen beide op twee plaatsen staan: 
• groot/verminderd op VII in majeur, en op V in mineur
• verminderd/dubbelverminderd/verminderd op #II in majeur en op VII in mineur
Het klein septimeakkoord kan op tenminste zeven trappen staan (II, III, IVmd en VI in majeur; I, IV en Vmin in mineur); dat brengt het totaal aantal mogelijke toonsoorten voor dit akkoord (weer: afgaand op de klank, niet op de notatie) op tenminste elf; bedenk hierbij wel dat g/v en v/dv/v weinig voorkomen, en situaties waaarin een van deze akkoorden wordt ge?nharmoniseerd zijn nog sporadischer: (zie voorbeeld)

• hv7 = hv7: hardverminderd wordt bij enharmonisatie een ander hardverminderd septimeakkoord, in een andere ligging: 7 --> 4/3 en 6/5 --> 2
• dom7 = dv7 = k/dv/v7: het dominant septimeakkoord wordt bij enharmonisatie ofwel:
1. een dubbelverminderd septimeakkoord, in een andere ligging: 7 --> 6/5, 6/5 --> 4/3 etc.
2. een klein-dubbelverminderd-verminderd septimeakkoord, in een andere ligging: 7 --> 4/3, 6/5 --> 2 etc.
• halfverm7 = kv7 = hv/v7^ann: het halfverminderd septimeakkoord wordt bij enharmonisatie ofwel:
1. een klein-verminderd septimeakkoord, in een andere ligging: 7 --> 2, 6/5 --> 7 etc.
2. een hardverminderd-verminderd septimeakkoord, in een andere ligging: 7 --> 4/3, 6/5 --> 2 etc.

 Om je voor te stellen hoe de enharmonisaties van het dominant septimeakkoord en het halfverminderd septimeakkoord in zijn werk gaan is welicht het volgende ezelsbruggetje handig:

1. Stel je bij het dominant septimeakkoord voor dat de liggingen 2 en 4/3 ('dalend' dus) enharmonisch kunnen worden 'omgenoteerd' als een grondligging: Dan ontstaan de septimeakkoorden dubbelverminderd en klein-dubelverminderd-verminderd. Het is niet mogelijk de 6/5-ligging van het dominant septimeakkoord op deze manier te enharmoniseren, omdat dan in het akkkoord een dubbelverminderd septime komt te staan - en dat interval is in harmonische-tonale muziek niet mogelijk.
2. Stel je bij het halfverminderd septimeakkoord voor dat de liggingen 6/5 en 4/3 ('stijgend' dus) enharmonisch kunnen worden 'omgenoteerd' als een grondligging: Dan ontstaan de septimeakkoorden klein-verminderd en hardverminderd-verminderd. Het is niet mogelijk de 2-ligging van het halfverminderd septimeakkoord op deze manier te enharmoniseren, omdat dan in het akkkoord weer een dubbelverminderd septime komt te staan.^ann